gebonden (eerste druk)
volledig in kleur
rijk geïllustreerd
192 pagina's
In 1951 besloot de Nederlandse regering in het diepste geheim om langs de IJssel waterloopkundige werken te construeren die een strook van vier tot tien kilometer breedte onder water zouden kunnen zetten wanneer er een inval van de Russen zou komen. Ten tijde van de Cubacrisis (oktober 1962) was de linie in opperste staat van paraatheid. Bijna niemand in Nederland wist ervan. Dienstplichtige soldaten patrouilleerden 19 jaar lang op de dijken in het stroomgebied van de IJssel, de karabijn richting het oosten. Zelfs de burgemeesters waren niet volledig op de hoogte. Feit is dat 400.000 bewoners en 100.000 stuks vee geëvacueerd zouden moeten worden. De NAVO hield zijn divisies paraat in Spanje. Strategisch doel van de inundatie was om de opmars van de Sovjets zodanig te vertragen dat de navo genoeg tijd zou winnen om zijn divisies gevechtsklaar op de juiste plaats te krijgen. Over deze IJssellinie berichten Harteveld en Snijders in roman- en reportagevorm. Verleden, heden en toekomst van de hoofdpersonen, ieder aan hun eigen kant van het IJzeren Gordijn, blijken nauw verbonden met de IJssellinie. De auteurs documenteren zich nauwgezet: het wordt weliswaar een roman met als hoofdpersonen een waterloopkundig ingenieur uit Zwolle en een Russische spionne uit Leningrad, met als onderliggend thema een liefdesgeschiedenis, maar in het boek nemen we reportages, oude kaarten, authentieke foto’s en geheime documenten op. De IJssellinie laat fascinerend zien hoe het parlement jarenlang onwetend bleef, hoe de angst voor de Russen alles bepaalde, hoe legers zich altijd voorbereiden op de vorige oorlog en hoe de bevolking die er met de neus bovenop zat, niets in de gaten had.
A.L. Snijders en Erik Harteveld in het IJsselliniehospitaal te Olst.
Erik Harteveld (1955) studeerde Russisch en is oud-inlichtingenofficier bij het Nederlandse leger. Behalve auteur is hij al jaren bluesmuzikant te Groningen. Harteveld maakte een roman in brieven over de bouw van de IJssellinie. Zijn deel van het verhaal speelt in 1951-1953. Het gaat over oorlogsangst en liefde die ontstaat in de schaduw van intriges en spionage. Een dossier van de Russische geheime dienst is de spil van zijn roman.
A.L. Snijders (1937) is beroemd vanwege zijn Zeer Korte Verhalen. In 2011 won hij er de Constantijn Huijgensprijs mee. Snijders kijkt vanuit het perspectief van nu naar de IJssellinie en naar de episode die Harteveld beschrijft in dit boek. Bestaat angst als levenshouding, angst voor oorlog zestig jaar later nog steeds? Snijders en Harteveld zijn, zoals zeer veel Nederlanders 'kinderen van de Koude Oorlog'. Daarom zijn de vragen die zij aan de orde stellen, confronterend voor velen.